Introductie:
In 2007 heb ik samen met partner Invacon de "Immersion" software gebouwd om (tunnel)elementen heel precies onder water te positioneren.
De aanpak leent zich overigens ook voor het precies aanbrengen van viaduct- en brugoverspanningen en andere grote objecten, die drijvend, hangend aan kranen of op wagens heel nauwkeurig moeten worden vervoerd of geplaatst.
De opdrachtgever was een combinatie van BAM Civiel Projecten en Van Hattum en Blankevoort.
Gerealiseerde projecten:
Deze software is in de tweede helft van 2008 voor het eerst ingezet bij de bouw van de Bjørvikatunnel in Oslo, Noorwegen. Hier zijn 6 tunnelelementen afgezonken.
In 2010 is de software gebruikt bij het afzinken van de tweede autotunnel onder de Tyne in Newcastle, UK. (4 tunnelelementen)
Werkwijze:
Voor het afzinken wordt op het element een aantal richtmerken geplaatst.
De posities van deze richtmerken ten opzichte van de eindligging (ontwerp) zijn vooraf exact bekend.
Deze richtmerken worden tijdens het manoeuvreren en positioneren van het element continu gevolgd en gemeten door robotic total stations en/of GPS apparatuur met RTK correcties.
Bij gebruik van robotic total stations worden prisma's gebruikt, die van alle zijden goed kunnen worden gemeten.
Bij gebruik van RTK-GPS worden de GPS antennes op de richtmerken geplaatst.
De software rekent de continu gemeten posities om naar een 3D model van het element en presenteert voor de commandant en crew alle informatie om het positioneren te sturen.
Presentatie bestaat uit (kaart) boven en zijaanzichten van het element t.o.v. het aansluitelement en schematische en numerieke weergaven.
Hiermee kan de actuele positie in absolute en relatieve (t.o.v. de gewenste eindligging) zin worden gevolgd.
Verdere informatie:
GIS Magazine (2009 nr. 4) heeft over het project in Oslo een artikel gepubliceerd, dat hier kan worden gedownload.
De gebruikte techniek werd in het verleden veelvuldig ingezet voor het afzinken van tunnelelementen. In Wikipedia staat een goede beschrijving van het afzinken in Nederland.
De software, infrastructuur en meetapparatuur waren echter aanzienlijk minder geavanceerd. Hierdoor bestond er een grotere afhankelijkheid van menselijke factoren bij de beoordeling van de eindligging en duurden activiteiten over het algemeen ook langer. Omdat bij het afzinken de inzet van veel mankracht en dure apparatuur noodzakelijk is, levert een kleine besparing in tijd al snel een groot financieel voordeel op.
Voorop staat, dat de techniek accurate informatie moet verstrekken en de mens te allen tijde het eindoordeel heeft.